Երկուշաբթի, 12 Փետրվարի 2018 17:01

Արմինֆո. Ամենամոտ ժամանակները Հայաստան կայցելի Իրանի պատվիրակությունը, որը հայ գործընկերների հետ միասին մտադիր է վերջնական տեսքի բերել Արաքս գետի վրա սահմանամերձ ՀԷԿ կառուցման ծրագիրը: Փետրվարի 12-ին  լրագրողների հետ զրույցում այդ մասին հայտարարել է Հայաստանում Իրանի դեսպան Սեյեդ Քազեմ Սաջադին:

Նրա ասելով, իրանական կողմը մեղավոր չէ ՀԷԿ շինարարության ժամկետների մշտական հետաձգման համար: «Էներգետիկայի այդ օբյեկտը պետք է գործարկվեր դեռ ընթացիկ տարվա հունվարի վերջին: Ուշացման համար մեղավորը մենք չենք, ոչ էլ` Հայաստանի կառավարությունը՚, - ասել է դեսպանը, ողջ պատասխանատվությունը դնելով այն ընկերությունների վրա, որոնք պետք է իրագործեին նախագիծը: Դիվանագետը հավելել է, որ երկու երկրների կառավարությունները միշտ լավ են աշխատել այդ ուղղությամբ:

Մեղրիի ՀԷԿ-ը համարվում էր ամենահեռանկարային հայ-իրանական նախագիծը: Թեև կողմերն ընդհուպ ձեռնամուխ էին եղել նախագծի եզրափակիչ փուլին և հայտարարել էին 2012 թվականի նոյեմբերին շինարարության մեկնարկի մասին, առ այսօր աշխատանքները չեն սկսվել` պատժամիջոցների պատճառով Թեհրանի նվազած հնարավորությունների առնչությամբ: Նախագծի իրագործման դեպքում կայանը կդառնա խոշորագույնն Անդրկովկասում: Ըստ նախագծի, շինարարությունը 323 մլն դոլարի չափով կֆինանսավորի Իրանական ներդրումային ընկերությունը: Հայաստանը նախագծի իր մասի դիմաց կվճարի ՀԷԿ-ում արտադրվելիք էլեկտրաէներգիայով,  իսկ 15 տարի անց ՀԷԿ-ը կհանձնվի հայկական կողմին:

Քանի դեռ հայ-իրանական տնտեսական հարաբերությունները մեռյալ կետից չեն շարժվում, պատժամիջոցների չեղարկումից հետո կտրուկ աշխուժացել են Թեհրանի և Բաքվի միջև տնտեսական կապերը: Իրանի խորհրդարանը հավանություն է տվել Ադրբեջանի հետ երկու ՀԷԿ-երի համատեղ կառուցման օրինագծին, որն առնչվում է Արաքս գետի մոտ Իրանի Մրազադ և Արդբեջանի Օրդուբադ քաղաքներում ՀԷԿ-երի կառուցմանը:

ԱրմԻնֆո գործակալությունը հաղորդել էր, որ  այդ նախագծի իրագործման դեպքում ջրի ծավալը կարող  է չբավարարել Մեղրիի ՀԷԿ համար: Ավելի վաղ էներգետիկ ենթակառուցվածքների և բնական պաշարների նախարարի խորհրդական Արեգ Գալստյանը  հայտարարել էր, որ էկոլոգիական խնդիրների առնչությամբ, որոնք առնչվում են Արաքսի ջրի ծավալի նվազմանը, ինչպես նաև Հայաստանի հյուսիսային մասում Թուրքիայի կողմից ջրառին, հարկ է եղել  վերանայել այդ նախագիծը`  հզորության նվազեցման առումով: Եթե ի սկզբանե նախատեսվում էր կառուցել երկու  կայան (Մեղրիում և Ղարաչիլարում (Իրան)` յուրաքանչյուրը 130 ՄՎտ և տարեկան շուրջ 850 մլն կՎտ ընդհանուր արտադրությամբ, ապա այժմ դիտարկվում է 100 ՄՎտ հզորության տարբերակը: Այդ առնչությամբ փոխվել է նաև թունելի տրամագիծը, որով անցնելու է ջուրը երկու ՀԷԿ-երի միջև: