Երեթշաբթի, 15 Նոյեմբերի 2016 13:32

Արմինֆո. Հայաստանի ընդհանուր պետական պարտքը 2016 թվականի վերջին կհասնի ՀՆԱ-ի 54.6%-ին, իսկ 2017 թվականին, ըստ ՀՀ ֆինանսների նախարարության կանխատեսման, կհասնի ՀՆԱ-ի 56.1%-ին: Այս մասին հայտարարել է ՀՀ ֆինանսների նախարար Վարդան Արամյանը, պատասխանելով ԱրմԻնֆո գործակալության հարցին: Սակայն, այս հեռանկարը, այնուամենայնիվմ այնքան էլ չի վախեցնում ֆինանսների նախարարությանը:

Ինչպես հայտարարել լէ նախարարության պետըական պարտքի կառավարման վարչության ղեկավար Արշալույս Մարգարյանը, պետական պարտքի կառավարման ռիսկերը սխալ է կապել ՀՆԱ-ի հետ հարաբերակցության հետ: Նրա խոսքով, քիչ չեն դեպքերը, երբ պետպարտքի և ՀՆԱ-ի նման հարաբերակցություն ունեցող երկրները տարբեր ձևերով են լուծել սպասարկման պրոբլեմը: Պետպարտքի անպրոբլեմ կառավարման համար մշակվել է ցուցանիշների համակարգ, որով վարկեր տրամադրելիս ղեկավարվում են դոնորները:

«Եթե պետությունը գոնե 5 ցուցանիշներով չի բավարարում խոշոր վարկատուների պահանջները, ապա նրանք մերժում են հերթական վարկի տրամադրման հարցում ,-հայտարարել է վարչության ղեկավարը, հաղորդելով, որ հոկտեմբերի 31-ի դրությամբ Հայաստանի պետպարտքը կազմել է 5 մլրդ.607մլն.դոլար կամ 2 665 մլրդ.դրամ: Պետական պարտքի կառուցվածքում կառավարության պարտքը կազմել է 5 մլրդ 108 մլն.դոլար կամ 2428 մլրդ դրամ, որտեղ արտաքին պարտքը կազմել է 4 մլրդ. 45 մլն.դոլար կամ 1 923 մլրդ դրամ, ներքին պարտքը` 1 մլրդ: 63 մլն.դոլար կամ 505 մլրդ դրամ: Կենտրոնական բանկի պարտքը կազմել է 499 մլն.դոլար կամ 237 մլրդ դրամ, որտեղ դրամով վարկերը կազմել են 148 մլն.դոլար կամ 70 մլրդ դրամ, որոնք տրամադրված են կառավարության երաշխիքով:

Հայաստանի պետական ​​պարտքի վարկատուներն են Զարգացման միջազգային ասոցիացիան (IDA), որը Համաշխարհային բանկի խմբի անդամ է - 38.8%, Վերակառուցման և զարգացման միջազգային բանկը - 15,8%, Ասիական զարգացման բանկը - 13.2%, Արժույթի միջազգային հիմնադրամը - 4,8%, Եվրասիական զարգացման բանկը - 3.4%, ԵՄ - 2.4%, Եվրոպական ներդրումային բանկը - 2.2%, Գյուղական զարգացման միջազգային հիմնադրամը - 2.1%, OPEC- ը 1,4% և Վերակառուցման և զարգացման եվրոպական բանկը - 0.6%: Կրեդիտոր երկրների շարքում առաջատարներն են Ճապոնիան - 8.2% և Գերմանիան - 3.6%, իսկ Միացյալ Նահանգները և Ռուսաստանը Հայաստանին վարկավորել են համապատասխանաբար`0 8% և 0.3%: Ըստ ֆինանսների նախարարությունը կանխատեսումների, 2017-2019 թվականներին ամեն տարվա արդյունքներով, կառավարության պարտք/ՀՆԱ հարաբերակցությունը կգերազանցի 50%-ը, ինչից ելնելով, սկսած 2018 թվականից բյուջեի դեֆիցիտը չի գերազանցի 3% -ի շեմը: Ընդ որում, ծրագրվում է բյուջեի դեֆիցիտի ֆինանսավորում, կառավարությունը նախատեսում է մեծացնել ներքին փոխառությունների մասնաբաժինը: Նախատեսվում են նաև մի շարք միջոցառումներ պետական ​​պարտատոմսերի մանրածախ շուկայում զարգացման գծով: Տվյալ փուլում, ըստ Մարգարյանի, Հայաստանի մոտ 1000 քաղաքացիներ իրենց մոտ 4 մլրդ դրամ խնայողությունները պահում են պետական ​​պարտատոմսերի տեսքով:

Սակայն, ըստ Մարգարյանի, ներգրավված միջոցների մարման ժամկետների և որակի գծով անհանգստության պատճառներ չկան: Պետական պարտքի մարման ժամանակացույցը բաշխված է մինչև 2052 թվականը, իսկ սպասարկման հարցում պրոբլեմներ չկան: «Մեր բոլոր գործընկերները խոսում են Հայաստանի վարկերի մարման հիանալի ժամանակացույցի մասին»,-ընդունել է Մարգըարյանը: Նրա խոսքով,

պետական ​​պարտքի կառուցվածքում 73.7% կազմում են երկարաժամկետ վարկեր, 22.5% - միջնաժամկետ (9,3 տարի), և 3.8% - կարճաժամկետ վարկերը: Այս թվերն ամբողջությամբ տեղավորվում է երկրի պետական ​​պարտքի կառավարման ռազմավարության մեջ, ասել է Մարգարյանը:

Արդեն 2020 թվականին պետական պարտքի մարմանը և սպասարկմանը կհատկացվի մոտ 921 մլն.դոլար, այդ թվում, 164 մլն.դոլար կուղղվի տոկոսադրույքների վճարմանը: Իր հերթին, ՀՀ ֆինանսների նախարարի տեղակալ Ատոմ Ջանջուղազյանը խորհուրդ է տալիս այնքան էլ չկենտրոնանալ 921 մլն.ցուցանիշի վրա: Ըստ նրա, ֆինանսների նախարարությունը մտադիր է վճարումներ ըկատարել եվրապարտատոմսերի թողարկման միջոցով:

Հիշեցնենք, որ դրամական փոխանցումների ընդհանուր ծավալի դեպի Հայաստան 2014-2015 թվականներին նվազել է 700 մլն.դոլարով, 2016 թվականին ակնկալվում է, որ այն կնվազի ևս 140 մլն.դոլարով: Արդյունքում, հոկտեմբերի 4-ին իր առաջին մամուլի ասուլիսում ՀՀ ֆինանսների նախարար Վարդան Արամյանը նշեց, որ երկրի արտաքին պարտքը 2014, 2015, 2016 թվականներին աճել է մոտ 900 մլն.դոլարով: «Իրադարձությունների այլ դասավորության դեպքում Հայաստանում կլիներ ազգային արժույթի կտրուկ արժեզրկում և տնտեսական ցածր աճ», - եզրափակեց նախարարը: