Չորեքշաբթի, 2 Սեպտեմբերի 2020 19:25

Արմինֆո. Հայաստանի ավտոապահովագրողների բյուրոն սեպտեմբերին նշում է գործունեության 10-ամյակը: Այդ ամսաթվին Բյուրոն զեկույց է հրապարակել կատարված աշխատանքների մասին եւ թվերով ներկայացրել հիմնական ցուցանիշների վերաբերյալ ձեռքբերումները ։ Ինչպես ԱրմԻնֆո-ին հաղորդել են Հայաստանի ավտոապահովագրողների բյուրոյի մամլո ծառայությունում, Բյուրոյի երկարաժամկետ պլաններում են անդամակցել Green Card միջազգային համակարգին եւ լայն համագործակցություն ծավալել ԱՊՀ երկրների շրջանակներում:

Իսկ միջնաժամկետ հեռանկարում նախատեսվում է ապահովագրավճարների ազատականացում կամ առավելագույն եւ նվազագույն շեմերի սահմանմամբ, կամ առանց դրա անհրաժեշտության ։ Դիտարկվում է նաև պահեստամասերի իրական շուկայի և ավտովերանորոգման արհեստանոցների մրցակցային շուկայի ձևավորում։

 

Ըստ բյուրոյի տվյալների՝ 2011-2019թթ. ապահովագրված ավտոտրանսպորտային միջոցների թիվն ավելացել է 3 անգամ ՝ մինչև 602 457 միավոր, իսկ 2020-ի առաջին կիսամյակում ապահովագրվել է 541 784 միավոր ավտոմեքենա: (Տարեկան կտրվածքով 4,9 հազարով նվազում, ամենայն հավանականությամբ, տեղի է ունեցել կորոնաճգնաժամի պատճառով-խմբ.)։

 

Ապահովագրավճարների ծավալը 2011-2019թթ. աճել է գրեթե 2 անգամ ' հասնելով 24.2 մլրդ դրամի, իսկ 2020թ.առաջին կիսամյակում կազմել է 10.3 մլրդ դրամ: 2011-2019թթ.ընթացքում 2,8 անգամ 'մինչև 15.5 մլրդ դրամ (առանց պահուստների հաշվառման), իսկ պահուստների հաշվառմամբ այդ ցուցանիշն աճել է 2.3 անգամ' մինչև 16.4 մլրդ դրամ: 2020թ. առաջին կիսամյակում ապահովագրական փոխհատուցումների ծավալը կազմել է 7.2 մլրդ դրամ (առանց պահուստների հաշվառման) կամ 6.5 մլրդ դրամ (Հաշվի առնելով պահուստները):

 

Ընդ որում, առավելագույն 223 392 դրամից փոխհատուցման միջին չափը 2011-ին 2019-ին նվազել է մինչեւ 196 891 դրամ ՝ 2020-ի I կիսամյակում բարձրանալով մինչեւ 215 950 դրամ: Տարեկան կտրվածքով այս ցուցանիշի կտրուկ աճ է գրանցվել 2015 և 2018 թվականներին, իսկ ամենամեծ անկումը ՝ 2012 և 2016 թվականներին, սակայն հատուցման միջին չափի նվազագույն մակարդակը գրանցվել է 2013 - ին ՝ 194 356 դրամ։

 

Փոխհատուցման կարգավորվող հայտերի թիվը 2011-2019թթ.ընթացքում ավելացել է ավելի քան 3 անգամ ՝ 25 313 - ից հասնելով 78 880-ի, իսկ 2020թ. առաջին կիսամյակում ՝ 33 401-ի ։ Ընդ որում, դրանց թվի ամենամյա աճը սկսել է նկատվել 2016 թվականից ՝ կապված ապահովագրական ընթացակարգերի բարեփոխման հետ ՝ դեպի պարզեցում եւ օնլայն հարթակների կիրառմամբ ավելի մեծ հասանելիություն:

 

ԱՊՊԱ վնասաբերության մակարդակը 2011-2019 թթ. աճել է 55,1% - ից մինչեւ 73,9%: 2020 թվականի առաջին կիսամյակի արդյունքներով վնասաբերության մակարդակն արդեն կազմել է 59 տոկոս ՝ հաշվի առնելով պանդեմիան, եւ, հնարավոր է, մինչեւ տարեվերջ աճի:

 

2020 թվականի հունիսի 30-ի դրությամբ ԱՊՊԱ գործող պայմանագիրը ունեն 449 896 ապահովադիրներ, որոնց դասակարգումն ըստ անվճարունակության գործակցի  հետեւյալն է. 68% կամ 306 193 ապահովադիրներին շնորհվել է բոնուս Դաս, 15% կամ 66 977 ապահովադիրներին ' մալուս դաս, իսկ մնացած 17% կամ 76 726 ապահովադիրները ենթակա են բազիսային դասին:

 

Հայաստանում պարտադիր ավտոապահովագրության ներդրման պահից ի վեր 10 տարվա ընթացքում բազմաթիվ քայլեր են կատարվել ոչ միայն այդ հատվածի, այլեւ ընդհանուր առմամբ ապահովագրական շուկայի կատարելագործման ուղղությամբ: Այսպես, 2016թ. մարտից Հայաստանի ԱՊՊԱ շուկայում ներդրվել է մինչեւ 50 հազ. դրամ վնասի շեմով, հետագայում նույն տարվա սեպտեմբերին ՝ մինչեւ 100 հազ. դրամ, իսկ 2020թ. օգոստոսից հաջորդել է մինչեւ 200 հազ. դրամի հերթական բարձրացումը։

 

2016թ. սեպտեմբերից սահմանվել են ԱՊՊԱ տարեկան ապահովագրերի նվազագույն և առավելագույն շեմերը ՝ շարժիչի հզորության և տրանսպորտային միջոցների տեսակների դասակարգմամբ: Միաժամանակ ներդրվել է բոնուս-մալուս համակարգով ռիսկերի մակարդակների դասակարգման սանդղակ: 2017 թվականին մեկնարկել է ԱՊՊԱ գործընթացների անցումը "Armenian Single Window for Automative - ASWA" նախագծի միասնական պատուհանի համակարգին և ապահովագրական շուկայի համար միասնական հարթակին ՝ 2014 թվականին ֆրանսիական "Բյուրո Վերիտաս" - ի (Bureau Veritas Inspection Valuation Assessment and Control) հետ կնքված պայմանագրի շրջանակներում: Այդ պահից սկսել են փուլ առ փուլ ներդրվել. ուղղակի հատուցումների համակարգ-ապահովագրական դեպքում տուժողը փոխհատուցում է ստանում իր ապահովագրական ընկերությունից, որը հետագայում հետընթացով վերադարձնում է իր գումարը ապահովագրական ընկերությունից, որտեղ ապահովագրված է վնաս պատճառած ավտոմեքենան (2017թ. ապրիլ), ԱՊՊԱ գծով ապահովագրերի եզրակացությունը միասնական պատուհանի հարթակի միջոցով (2017թ. Հոկտեմբեր), ապահովրագրերի On-Line վաճառքը 5% զեղչի կիրառմամբ (2017թ. Նոյեմբեր), վճարային տերմինալների միջոցով ապահովաագրերի 2020թ. փետրվարին հաջորդեց ԱՊՊԱ գործընթացի հերթական ավտոմատացումը ' ASWA բջջային հավելվածի միջոցով եվրագոտու ապահովագրական դեպքերի ձեւակերպումը: Այսպիսով, ԱՊՊԱ գործընթացները տեղափոխվել են ստանդարտների եւ ավտոմատացման նոր մակարդակ՝  մեկ պատուհանի համակարգ եւ ASWA միասնական հարթակ: