Չորեքշաբթի, 7 Հուլիսի 2021 11:41

Արմինֆո. Հայաստանում 2021 թվականի հունվար-մայիս ամիսներին տնտեսական ակտիվությունն աճել է տարեկան 4,3% - ով (մեկ տարի առաջ 3,9% անկման դիմաց)՝ ուղեկցվելով արտահանման թռիչքով եւ ներմուծման աճի ելքով։ Ս. թ. մայիսին  2020 թ. մայիսի համեմատ տնտեսական ակտիվությունն աճել է 10,9% - ով (նախորդ տարվա 12,8%-ով անկման դիմաց), ընդ որում միայն 2021 թ.մայիսին ցույց տալով 2% աճ (2020թ. մայիսին 13,3% աճի դիմաց):

 

Ըստ ՀՀ վիճակագրական կոմիտեի վերջնական տվյալների՝ 2021թ. հունվար-մայիսին տնտեսական ակտիվության աճը, հիմնականում, պայմանավորել են շինարարության ոլորտը՝ 14,3% և առևտրի ոլորտը՝ 7,4% , և ավելի քիչ ՝ արդյունաբերական ոլորտը՝ 2,3%, էներգահամալիրը՝ 2% և ծառայությունների ոլորտը՝ 0,9%: Մեկ տարի առաջ՝ 2020թ.հունվար-մայիս ամիսներին, անկման մեջ էին հայտնվել շինարարության ոլորտը, առևտրի ոլորտը և ծառայությունների ոլորտը, համապատասխանաբար, 23,4% - ով, 10,8% - ով և 4,2% - ով, և միայն արդյունաբերական հատվածն  ու էներգահամալիրը պահպանել էին աճը, համապատասխանաբար, 2,4%  և 8,3%։

 

Արդյունաբերական արտադրանքի գների ինդեքսը 2021 թվականի հունվար-մայիսին 2019թ. հունվար-մայիսի համեմատ աճել է 9% - ով, 2021 թվականի մայիսին 2020թ. մայիսի համեմատ՝ 12,5% - ով, իսկ միայն 2021թ. մայիսին՝ 1% - ով: Նախորդ տարի նույն ժամանակահատվածում արձանագրվել է գրեթե նույն դինամիկան, բայց ցուցանիշները շատ ավելի ցածր էին. արդյունաբերական արտադրանքի գների ինդեքսը 2020թ. հունվար-մայիս ամիսներին 2019թ. հունվար-մայիս ամիսների համեմատ աճել է 0,3% - ով, 2020թ. մայիսին ՝ 2019թ. մայիսի նկատմամբ՝ 1,1% - ով, իսկ միայն 2020թ. մայիսին նվազել է 0,3% - ով։

 

Իսկ ամսական կտրվածքով (2021թ. մայիսին) տնտեսական ակտիվության աճի որոշիչ խթան է  շինարարական ոլորտը՝  ծավալի  17,9% աճով (2020թ.մայիսին 3,1 անգամ աճի դիմաց), որին աճի տեմպերով հետեւում  են առևտուրը՝ 6% - ով (2020թ. մայիսին 33,3% աճի դիմաց), արդյունաբերական ոլորտը՝ 3,4% - ով (2020թ. մայիսին 11,9% աճի դիմաց) և ծառայությունների ոլորտը՝ 3,4% - ով (2020թ. մայիսին 0,8% աճի դիմաց): Էներգահամալիրում պահպանվել է անկումը՝ տեմպերի մինչեւ 12,9% արագացմամբ՝ մեկ տարի առաջ 2%-ից:

 

Տարեկան կտրվածքով (2021թ. մայիսին՝ 2020թ. մայիսի համեմատ) տնտեսական ակտիվության աճ է դիտվել բոլոր ճյուղերում, բացի էներգահամալիրից, որն արագացրել է անկումը մինչեւ 3,1%: Այսպես, առևտրի հատվածի շրջանառությունն ավելացել է 17,6% - ով,  ծառայությունների ոլորտի ծավալներն ավելացել են 17,3% - ով, արդյունաբերական հատվածինը՝ 7,9% - ով, շինարարության ոլորտինը՝ 0,5% - ով։ Մեկ տարի առաջ ՝ 2020թ. մայիսին 2019թ. մայիսի համեմատ, բոլոր ոլորտներում դիտվել է անկում. շինարարություն՝ 27%, ծառայությունների ոլորտ՝ 19,4%, առևտրի ոլորտ ՝ 18,4%, արդյունաբերական հատված՝ 3,9%, էներգահամալիր՝ 0,1%։

 

Ըստ վիճակագրական տվյալների՝ 2021 թվականի հունվար-մայիս ամիսներին 1.2 տրիլիոն դրամ ($2.3 մլրդ) ծավալով բացարձակ մեծությամբ առաջատարը առևտրի հատվածն է։ Երկրորդ տեղում է արդյունաբերական հատվածը՝ 840.7 մլրդ դրամ ($1.6 մլրդ), երրորդ տեղում է ծառայությունների ոլորտը՝ 703.1 մլրդ դրամ ($1.3 մլրդ) ։ Չորրորդ հորիզոնականում ավանդաբար եղել է գյուղատնտեսությունը, սակայն տվյալների բացակայության պատճառով այդ տեղում հայտնվել է շինարարության ոլորտը՝ 94.5 մլրդ դրամ (180.4 մլն դոլար)։ Էլեկտրաէներգիայի արտադրության ծավալը 2021 թվականի հունվար-մայիս ամիսներին կազմել է 3310.3 մլն կվտ։ժամ, որից միայն մայիսին ' 557.3 մլն կվտ:ժամ:

 

Դրա հետ մեկտեղ, Հայաստանի արտաքին առեւտրի շրջանառությունը 2021 թվականի հունվար-մայիս ամիսներին կազմել է 1.5 տրլն դրամ ($2.9 մլրդ)՝ տարեկան 11.6% աճով։ Դրա կառուցվածքում արտահանման ծավալը տարեկան կտրվածքով աճել է 20,8% - ով, մինչեւ 567.4 մլրդ դրամ ($1.1 մլրդ), իսկ ներմուծումը' 6.7% - ով' մինչև 931.8 մլրդ դրամ ($1.8 մլրդ): Միայն 2021 թվականի մայիս ամսվա ընթացքում արտաքին ապրանքաշրջանառությունն աճել է 3,9 տոկոսով ՝ արտահանման 7,9% - ով աճի հաշվին՝ ներմուծման 1,5% - ով աճի դեպքում, իսկ 2020թ.մայիսի համեմատ արտաքին ապրանքաշրջանառության 35,3% աճը գրեթե հավասարապես պայմանավորված էր արտահանման 36,7%  և ներմուծման 34,5% աճով։ Մեկ տարի առաջ՝ 2020 թվականի հունվար-մայիս ամիսներին, արտաքին առևտրաշրջանառությունը կրճատվել Է 11,2%-ով ՝ ներմուծման 12,8% անկման և արտահանման 8,1% անկման պատճառով, իսկ արտաքին առևտրաշրջանառության մայիսյան 13% աճը պայմանավորված էր արտահանման վերընթաց 30,7% դինամիկայով ՝ ներմուծման 4.3% աճի դեպքում, իսկ 2019թ. մայիսի համեմատ արտաքին առևտրաշրջանառության 17,3% անկումը ավելի շատ  պայմանավորված էր ներմուծման 21,8% անկմամբ, քան արտահանման 8,7 % անկմամբ:

 

Դրամի միջին հաշվարկային փոխարժեքը 2020 թվականի մայիսին կազմել է 521,35 դրամ/$1, իսկ 2020թ. հունվար-մայիսին ՝ 523,87 դրամ/$1,  2020թ. մայիսի 1-ի 484,12 դրամ/$1-ի և 2020թ.հունվար-մայիսի  483,95 դրամ/$1-ի դիմաց:

 

Նշենք, որ Համաշխարհային բանկի (ՀԲ) հունիսին նորացված կանխատեսման համաձայն, Հայաստանի ՀՆԱ աճը 2021թ. կկազմի 3,4%: Հայաստանի արտաքին առեւտրի գծով ՀԲ-ն 2021 թվականի համար կանխատեսում է արտահանման եւ ներմուծման աճ, համապատասխանաբար, 8,7% եւ 8,3%: ԱՄՀ-ն իր մայիսյան կանխատեսման մեջ Հայաստանի համար 2021 թվականին ՀՆԱ-ի 1 տոկոս աճ էր ակնկալում ։ ՀՀ ԿԲ նոր կանխատեսումը (հունիսյան) կանխատեսում Է 2021 թվականին ՀՆԱ-ի 4,6% աճ, արտահանման 7-9% աճ և ներմուծման 5-7% աճ: Ըստ վիճակագրական տվյալների ՝ Հայաստանի ՀՆԱ-ն 2020թ. կրճատվել է 7,4%-ով՝ մինչեւ 6.2 տրլն դրամ (2019թ. 7.6%,  մինչև 6.5 տրլն դրամ աճի դիմաց ):